آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید، که چه نیرویی، شرکت‌هایی مثل گوگل یا اپل را در مسیر موفقیت پایدار نگه داشته است؟ رمز کار آن‌ها، تنها ارائه محصول یا خدمات عالی نیست؛ بلکه نیروی محرک اصلی، به نام ارزش سازمانی است. برای بسیاری از رهبران کسب‌وکار، تدوین این ارزش‌ها، یک کار تجملی یا بخشی از کاغذبازی‌های اداری به نظر می‌آید، در حالی که همین ارزش‌ها هستند که فرهنگ درونی سازمان را شکل می‌دهند، تصمیم‌گیری‌های کلان را هدایت می‌کنند و در نهایت، وفاداری مشتری را تضمین می‌کنند.
اگر به دنبال ایجاد یک مزیت رقابتی پایدار، جذب و حفظ استعدادهای برتر و ساختن هویتی محکم برای برند خود هستید، درک و پیاده‌سازی صحیح این اصول بنیادی، ضروری است؛ زیرا بدون این چارچوب‌های اخلاقی و رفتاری، سازمان شما در دریای تصمیمات روزمره، گم می‌شود.
ارزش سازمانی چیست؟
ارزش سازمانی، مجموعه‌ای از اصول و باورهای بنیادین است که تعیین می‌کند، چه رفتارهایی در سازمان پذیرفتنی و تشویق‌شدنی است. این ارزش‌ها، رفتارهای روزمره کارکنان، نحوه تعامل با مشتریان و شرکا و خط قرمزهای تصمیم‌گیری را مشخص می‌کند. وقتی ارزش‌ها، واضح باشند، رهبران می‌توانند، آسان‌تر اولویت‌ها را تعیین کرده و کارکنان در شرایط نابرابر یا پیچیده، راهنمایی روشنی برای عمل داشته باشند. تعریف روشن و ملموس ارزش‌ها، به ویژه زمانی که با مثال‌های رفتاری همراه شود، احتمال تبدیل آن‌ها از شعار به عمل را افزایش می‌دهد.
چند ویژگی کلیدی ارزش سازمانی:
- باید قابل مشاهده و سنجش باشد؛ کاری که به صورت رفتار یا معیار مشخص تعریف شود.
- نباید تنها عبارتی روی دیوار باشد؛ لازم است در فرایندهای کاری نقش ایفا کند.
- باید با مأموریت و چشم‌انداز همخوانی داشته باشد تا انسجام راهبردی حفظ شود.
وقتی ارزش‌ها، با فرآیندهای روزمره ادغام شوند، تأثیر آن‌ها بر رضایت کارکنان، نگهداری استعدادها و تصویر برند در بازار آشکار خواهد شد.
نمونه ارزش های سازمانی
ارزش‌های سازمانی، باید خاص، معتبر و قابل اجرا در عمل باشند و هر سازمانی، با توجه به صنعت، نوع فعالیت و آرمان‌های خود، مجموعه‌ای منحصر به فرد از آن‌ها را تدوین می‌کند. با این حال، می‌توان مجموعه‌ای از متداول‌ترین ارزش‌ها را برای الهام‌گیری در نظر گرفت. این موارد، صرفا نمونه‌هایی هستند که می‌توانند به عنوان نقطه شروعی برای تدوین ارزش‌های خاص کسب‌وکار شما استفاده شوند:
- احترام
- کار تیمی
- مسئولیت پذیری
- سلامت و امنیت
- آموزش
- تعادل
- کیفیت
- مشتری مداری
- ابداع
- راست گویی
- مقاومت
- خلاقیت
- شوق
- چشم انداز
- جسارت برای گفتن مشکل
- سادگی کار
- رهبری
- نظم شخصی
- انعطاف
- اعتماد
- رازداری
- پذیرش
- درک بالا
- شفافیت
- اخلاق سازمانی
- مدیریت ریسک
- تنوع و شاملیت
- حفظ محیط زیست
- کارآمدی و بهره وری
- توازن بین کار و زندگی
چرا ارزش سازمانی مهم است؟
ارزش‌ها، ستون فقرات فرهنگ سازمان را می‌سازند و راهنمایی واضح، برای انتخاب‌ها فراهم می‌کنند. وقتی ارزش‌ها، روشن و پذیرفته باشند، استخدام بر پایه تطابق فرهنگی، میسر می‌گردد و فرآیندهای ارزیابی عملکرد و تصمیم‌گیری، آشکارتر خواهد بود. سازمان‌هایی که به ارزش‌های خود پایبند هستند، اعتماد بازار و کارکنان را حفظ و در بلندمدت، مزیت رقابتی فرهنگی خلق می‌کنند.
ارزش‌ها به رهبری کمک می‌کنند، در موقعیت‌های دشوار، پیام واحد و قابل دفاعی ارائه دهد. همین پیام واحد در بیرون، تصویر برند را تقویت کرده و جذب مشتری را ساده‌تر می‌سازد. در سطح عملی، وقتی تیم‌ها می‌دانند، چه رفتاری انتظار می‌رود، زمان تصمیم‌گیری، کاهش پیدا کرده و اجرای استراتژی، روان‌تر می‌شود. علاوه بر این، ارزش‌ها به بهبود نگهداری نیروی انسانی کمک می‌کند؛ زیرا کارکنانی که با ارزش‌ها، هم راستا هستند، انگیزه بیشتری برای ماندگاری نشان می‌دهند.
ارزش های سازمانی شرکت های بزرگ
بررسی ارزش های سازمانی شرکت های بزرگ، می‌تواند درس‌های ارزشمندی به رهبران کسب‌وکار بیاموزد؛ چرا که موفقیت پایدار این شرکت‌ها، ارتباط مستقیمی با فرهنگ قوی و ارزش‌های شفاف آن‌ها دارد.
نتفلیکس
نتفلیکس، با تکیه بر ارزش‌هایی مانند خلاقیت و کار تیمی، کیفیت تولیدات خود را، به بالاترین سطح رسانده و اکنون یکی از برجسته‌ترین شرکت‌های تولید محتوا و ویدئو به شمار می‌رود. این شرکت تأکید می‌کند، افراد و اعضای تیم، از فرایندها اهمیت بیشتری دارند؛ یعنی کار تیمی، کلید اصلی موفقیت است و تبدیل این رویکرد به ارزش سازمانی، نتفلیکس را به اوج رسانده است.
ارزش‌های سازمانی نتفلیکس:
- کنجکاوی
- اشتیاق
- نوآوری
- ارتباط مؤثر با دیگران
- شجاعت
- قضاوت صحیح در موقعیت‌های لازم
نایک
نایک، برای دستیابی به موفقیت و شهرت بین‌المللی، اصول کاری و ارزش‌های سازمانی را، ساده و قابل فهم تعریف کرده است.
ماموریت: ما الهام و نوآوری را به هر ورزشکار در سراسر جهان هدیه می‌دهیم. اگر بدنی دارید، ورزشکار هستید.
ارزش‌ها:
- خدمت به ورزشکاران
- کار تیمی و همکاری موثر
- ساختن آینده‌ای بهتر برای ورزش
- بهبود مستمر در خدمات و محصولات
- انجام کار درست و مسئولانه
گوگل
ارزش‌های سازمانی گوگل، که با «اندیشه‌های مشترک» شناخته می‌شوند، طی سال‌ها، تکامل یافته و هسته رفتار و تصمیم‌گیری شرکت را تشکیل می‌دهند.
- شفافیت و امانت: ارائه اطلاعات روشن و رعایت امانت در همه فعالیت‌ها.
- نوآوری: ترویج فرهنگ نوآوری و توسعه فناوری‌های پیشرو.
- کارآفرینی: ترغیب خلاقیت و پیشرفت حرفه‌ای در میان اعضای تیم.
- رشد: اولویت دادن به توسعه فردی کارکنان و رشد مداوم سازمان.
- احترام به کارکنان: ایجاد محیط کاری فعال، محترم و پذیرای تنوع.
- خدمت به جامعه: تولید خدمات و محصولاتی که کیفیت زندگی را ارتقا می‌دهند.
- مسئولیت اجتماعی: اجرای برنامه‌ها و سیاست‌هایی برای بهبود جوامع محلی و جهانی.
- تعهد به کیفیت: تضمین ارائه محصولات و خدمات با کیفیت بالا و تجربه کاربری ممتاز.
ارزش های سازمانی دیجی کالا
دیجی کالا به عنوان یکی از بزرگ‌ترین فروشگاه‌های آنلاین ایران، ارزش‌هایی مانند: مشتری مداری افراطی، نوآوری مستمر، صداقت و مسئولیت پذیری را به عنوان اصول محوری خود تعریف کرده است. ارزش های سازمانی دیجی کالا، پایه اصلی خدمات پس از فروش و توسعه پلتفرم آن‌ها می‌باشند.
نحوه تدوین ارزش های سازمانی
نحوه تدوین ارزش های سازمانی، یک فرآیند فکری عمیق است و نباید فقط توسط مدیران ارشد، در یک اتاق دربسته انجام شود. این فرآیند، باید بازتابی از هویت فعلی و آرمانی سازمان باشد و شامل چند گام کلیدی است:
- شناسایی ارزش‌های موجود: ابتدا باید ببینید، سازمان شما در عمل، بر اساس چه اصولی کار می‌کند. از کارکنان موفق در بخش‌های مختلف، بخواهید تا سه تا پنج دلیلی را بنویسند که، چرا فکر می‌کنند شرکت در کار خود، موفق است یا چه چیزی آن‌ها را، به ماندن در سازمان ترغیب می‌کند. همچنین، مواقعی را که شرکت تصمیمات اخلاقی سختی گرفته است، مرور کنید تا ارزش‌های ناگفته، مشخص شوند.
- تعیین ارزش‌های آرمانی: ارزش‌های آرمانی، اصولی هستند که سازمان برای دستیابی به چشم‌انداز آینده خود، به آن‌ها نیاز دارد. تیمی متشکل از رهبران و کارکنان کلیدی، باید در جلساتی با هدایت مشاوران، ارزش‌های موجود و آرمانی را بررسی کنند.
- انتخاب نهایی و تعریف: تعداد ارزش‌ها را به سه تا پنج اصل کلیدی محدود کنید، تا به راحتی به خاطر سپرده و اجرا شوند. سپس، برای هر ارزش، یک تعریف عملیاتی بنویسید که توضیح دهد، این ارزش در عمل، به چه معنا است و چه رفتارهایی را شامل می‌شود؛ برای مثال، به جای این که فقط بنویسید، نوآوری، بنویسید: نوآوری یعنی ریسک‌پذیری حساب شده و تشویق آزمایش‌های کوچک، حتی اگر منجر به شکست شوند.
- تعهد و پیاده‌سازی: ارزش‌های تدوین شده، باید در تمام فرآیندهای منابع انسانی، از استخدام و آموزش گرفته تا ارزیابی عملکرد و پاداش‌دهی، ادغام شوند. اگر کارمندی به طور برجسته‌ای، مطابق با ارزش‌های شرکت رفتار کرد، باید مورد تقدیر قرار گیرد و اگر فردی دائما آن‌ها را زیر پا گذاشت، باید اقدام اصلاحی صورت پذیرد.
تعریف ارزش در استراتژی
تعریف ارزش در استراتژی به این معنی است، که ارزش‌های محوری، نقش یک فیلتر راهبردی را بازی کنند. هر تصمیم استراتژیک، از ورود به یک بازار جدید، تا توسعه یک محصول، باید با ارزش‌های اصلی سازمان، همخوانی داشته باشد. در این چارچوب، ارزش‌ها تعیین می‌کنند، سازمان چه کاری را انجام ندهد؛ مثلا، اگر یک شرکت ارزش حفظ محیط زیست را به عنوان یک اصل اساسی، پذیرفته باشد، در بررسی یک استراتژی جدید، برای کاهش هزینه‌های تولید، هرگز روشی را که منجر به آلودگی بیشتر می‌شود، انتخاب نمی‌کند؛ حتی اگر از نظر مالی سودآور باشد.
به این ترتیب، ارزش‌ها، مرزها و چهارچوب‌های اخلاقی، برای تدوین استراتژی‌های رقابتی ایجاد می‌کنند. این یکسو بودن بین ارزش و استراتژی، به سازمان ثبات بخشیده و پیام برند را برای ذی‌نفعان، از جمله: سرمایه‌گذاران و مشتریان، تقویت کرده و سازمان را به یک نهاد یکپارچه و قابل اعتماد، تبدیل می‌کند.
تعریف ارزش در رفتار سازمانی
در حوزه رفتار سازمانی، ارزش‌ها به اصول بنیادین تبدیل می‌شوند، که شیوه تعامل افراد با یکدیگر، با مشتریان و با محیط کار را مشخص می‌کنند. ارزش‌ها، نه تنها بر رفتار فردی، بلکه بر فرآیندهای گروهی، سیستم‌های ارتباطی و سبک رهبری تأثیر می‌گذارند. زمانی که یک سازمان، کار تیمی را به عنوان یک ارزش، تعریف می‌کند، انتظار می‌رود، کارکنان به طور فعال، از یکدیگر حمایت کنند، دانش خود را به اشتراک بگذارند و از رقابت‌های داخلی ناسالم، پرهیز نمایند.
در این فضا، رهبران نقشی مهمی در الگوبرداری از این ارزش‌ها دارند. اگر یک مدیر ارشد، به شفافیت اعتقاد داشته باشد، باید در ارتباطات خود، صریح بوده و اطلاعات را پنهان نکند. این نوع هم‌سویی بین ارزش‌های اعلامی و رفتارهای مشاهده‌شده، باعث ایجاد اعتماد در سازمان می‌شود.
بیانیه ارزش های سازمانی چیست؟
بیانیه ارزش های سازمانی، یک سند رسمی و مختصر است که اصول و باورهای محوری سازمان را به صورت عمومی اعلام می‌کند. این بیانیه، تنها یک فهرست از کلمات نیست، بلکه باید توضیح دهد، هر ارزش به طور عملی، در سازمان چه معنایی داشته و چرا مهم است. یک بیانیه مؤثر، باید الهام‌بخش، واضح و مختصر باشد. وظیفه این بیانیه، این است که به تمام ذی‌نفعان، از کارمند جدید گرفته تا مشتری و سرمایه‌گذار، در مورد هویت اخلاقی و رفتاری سازمان، آگاهی بدهد.
پایان این مقاله
در عصر جدید، دیگر نمی‌توان سازمان‌ها را فقط با آمار و ارقام مالی تعریف کرد. آنچه یک کسب‌وکار را متمایز و موفق نگه می‌دارد، ریشه در اصول و باورهای عمیق آن دارد. ارزش سازمانی، نه یک شعار، بلکه قطب‌نمای درونی شما است که در مواجهه با سختی، مسیر درست را نشان می‌دهد.
اگر شما یک مدیر، کارآفرین یا مشاور هستید، زمان آن رسیده که هم ارزش‌های محوری سازمان خود را تدوین کنید و هم متعهد شوید، در هر تصمیمی، از کوچک‌ترین رفتار روزانه تا بزرگ‌ترین استراتژی‌ها، آن‌ها را زندگی کنید. ایجاد یک سازمان پایدار و با اصالت، با تعریف شفاف و تعهد به این ارزش‌های بنیادی، آغاز می‌گردد. امیدواریم این مقاله از وب سایت یگانه سافت نیز مورد توجه شما خوبان قرار گرفته باشد. باعث خرسندی است که نظرات خود را با ما در اشتراک بگذارید.
بدون دیدگاه