دیگر نمی‌توان با عینک قدیمی به مفهوم کار نگاه کرد. دورکاری آمده تا قواعد بازی را عوض کند و نشان دهد که کار فقط پشت میز اداری نیست. این مدل کاری، ترکیبی از آزادی و مسئولیت است که به ما اجازه می‌دهد ساعت‌ها و مکان انجام کار را خودمان انتخاب کنیم، بی‌آنکه کیفیت و تعهد کم شود. اما دورکاری فقط تعطیلی رفت‌وآمد یا کار در خانه نیست؛ یک تغییر بزرگ در شیوه زندگی و نوع ارتباط ما با کار است که باید آن را شناخت و به‌روز شد.

دورکاری چیست؟

دورکاری (Telework) شکلی نوین از سازماندهی و انجام کار است که به کمک فناوری‌های اطلاعاتی شکل گرفته و بر پایه توافقی بین کارفرما و کارمند تعریف می‌شود. در این مدل، انجام وظایف کاری می‌تواند هم در محل شرکت و هم خارج از آن، مثلاً در خانه یا هر مکان مناسب دیگری صورت بگیرد.

به زبان ساده‌تر، دورکاری توافقی است که به کارکنان این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به حضور روزانه در دفتر، مسئولیت‌های خود را به‌صورت منظم و منسجم از راه دور انجام دهند. این روش، آزادی عمل بیشتر و انعطاف‌پذیری زمانی و مکانی را برای کارکنان فراهم می‌کند، در حالی که کارفرما همچنان به اهداف و کیفیت کار مورد انتظار دست می‌یابد.

دورکاری امروز فراتر از صرفاً کار کردن در منزل است؛ این سبک کاری با بهره‌گیری از ابزارهای دیجیتال مانند اینترنت پرسرعت، تلفن همراه و نرم‌افزارهای ارتباطی، بستری برای افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و بهبود تعادل بین زندگی شخصی و کاری ایجاد کرده است. در واقع، دورکاری ترکیبی از فناوری، اعتماد و مدیریت هوشمند است که نحوه انجام کارها را به کلی دگرگون کرده است.

در مورد تاریخچه دورکاری بیشتر بدانید

رؤیای کار از راه دور یا همان دورکاری، از دهه ۱۹۷۰ و با ظهور رایانه‌های شخصی و مودم‌ها که دسترسی به اینترنت را برای مردم فراهم کردند، به‌طور جدی شکل گرفت. جک ام. نیلز، که اغلب از او به‌عنوان پدر دورکاری یاد می‌شود، اولین کسی بود که به‌صورت رسمی در این حوزه تحقیق و مطالعاتی را انجام داد و ایده دورکاری را در آن زمان مطرح کرد.

یکی از منابع معتبر در حوزه فناوری اطلاعات، مؤسسه Fedscoop در آمریکا است که گزارش TELEWORK2010 را با همکاری شرکت‌های بزرگی چون Intel و Cisco منتشر کرد. این گزارش به بررسی وضعیت دورکاری در بخش‌های دولتی و خصوصی مرتبط با IT در دولت آمریکا پرداخت و نتایج جالبی ارائه داد: بهره‌وری کارکنان در بخش دولتی ۹۱ درصد و در بخش خصوصی ۹۵ درصد اعلام شد. همچنین، پس از دورکاری، زمان حضور کارکنان در کنار خانواده ۴۶ درصد افزایش یافته است. به علاوه، کیفیت زندگی افراد ۷۶ درصد بهتر شده، صرفه‌جویی در هزینه‌ها ۸۴ درصد و میزان پس‌انداز پول ۷۵ درصد افزایش داشته است.

طبق نظرسنجی‌های دیگر، در سال ۲۰۱۸ حدود ۵۶.۷ میلیون نفر در آمریکا به صورت فریلنسری و دورکاری فعالیت می‌کردند که نسبت به سال ۲۰۱۴ افزایش چشمگیری داشته است. جالب است بدانید که در سال ۲۰۱۸، ۴۲ درصد از افراد ۱۸ تا ۳۴ ساله دورکار بودند که این رقم در سال ۲۰۱۴، ۳۴ درصد بوده است؛ نشان‌دهنده گرایش بیشتر نسل جوان به سمت مشاغل فریلنسری و دورکاری.

پاندمی کرونا و خانه‌نشینی کارکنان در سراسر جهان، رشد دورکاری را به طور چشمگیری تسریع کرد؛ اما این تغییر روند تنها به دلیل کرونا نبوده است. قرنطینه‌ها و محدودیت‌های ناشی از این بیماری، سرعت پذیرش و توسعه دورکاری را بیشتر کرده، ولی دورکاری به عنوان یک پدیده متحول‌کننده در دنیای کار، پیش از کرونا نیز در حال رشد بود.

در سال ۲۰۱۱، مقاله‌ای با عنوان «دنیا در سال ۲۰۲۰» پیش‌بینی کرد که تا آن سال، نزدیک به ۴۰ درصد از نیروی کار آمریکا، پروژه‌های کاری خود را به شیوه دورکاری انجام خواهند داد. این نشان می‌دهد که دورکاری، حاصل انقلاب دیجیتال و رشد تقاضا برای خدمات آنلاین است و در مسیر صعودی خود، همچنان انفجاری و سریع پیش خواهد رفت.

با انواع دورکاری آشنا شوید

دورکاری به طور کلی به چند دسته مختلف تقسیم می‌شود که هر کدام ویژگی‌ها و شرایط خاص خود را دارند:

• دورکاری تمام‌وقت: در این مدل، تمام وظایف کاری کارمند به‌صورت کامل و مستمر خارج از دفتر انجام می‌شود و نیازی به حضور فیزیکی در محل کار نیست.

• دورکاری پاره‌وقت: در این نوع، فرد بر اساس یک برنامه مشخص و منظم، چند روز در هفته یا ماه به‌صورت دورکار فعالیت می‌کند و باقی زمان را در دفتر حضور دارد. مثلاً ممکن است فرد یک یا دو روز در هفته دورکار باشد.

• دورکاری موردی: این نوع دورکاری حالت نامنظم دارد و فرد تنها در مواقع خاص و به دلایل مشخصی خارج از دفتر کار می‌کند. گاهی ممکن است به دلایل شرایط خاص اجازه حضور در دفتر نداشته باشد.

• دورکاری چندمرحله‌ای: در این مدل، کارمند بین محل کار و مکان دورکاری خود، به‌صورت متناوب جابجا می‌شود و بخشی از کار را در دفتر و بخشی را از راه دور انجام می‌دهد.

• دورکاری خانه‌ای: فرد کار خود را کاملاً در خانه انجام می‌دهد و ارتباط خود را فقط از طریق مدیر یا سیستم‌های آنلاین حفظ می‌کند.

• دورکاری مستقل: این نوع بیشتر به فریلنسرها یا کسانی مربوط می‌شود که به جای کار کردن برای یک مدیر، برای چندین مشتری مختلف پروژه انجام می‌دهند.

• دورکاری سیار: این مدل برای افرادی است که شغلشان نیازمند تحرک و جابجایی است؛ مانند مهندسین تعمیر و نگهداری، بازرسان، نمایندگان فروش یا کسانی که در سفر و محل‌های مختلف کار می‌کنند.

مزایای دورکاری

در خصوص مزیت‌های دورکاری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• صاحبان مشاغل مختلف می‌توانند از نیروهای کار متخصص بهره‌مند شوند.
• کارکنان دورکار سبک زندگی انعطاف‌پذیری دارند؛ چراکه ساعت کاری آنها در روز متغیر است.
• فرد دورکار معمولاً از سلامت جسمی و روحی بهتری برخوردار است؛ چراکه از استرس به‌دور است.
• علاقه و اشتیاق به کار در اشخاص دورکار بیشتر است.
• کارفرمایان دورکاری را به دلیل افزایش بهره‌وری ترجیح می‌دهند.
• این شیوه کار باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود.

معایب دورکاری

در خصوص معایب دورکاری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• افراد دورکار معمولاً واجد شرایط دریافت بیمه نمی‌شوند.
• این مشاغل اغلب به‌صورت موقتی و مقطعی بوده و پیوستگی شغلی ندارند.
• تمام مسئولیت‌های کار از جمله حسابرسی، پیشرفت کار، پرداخت مالیات و … برعهده فرد دورکار است.
• کارکنان دورکار معمولاً دچار مشکلاتی مثل گوشه‌گیری، کاهش انگیزه، جامعه گریزی و … می‌شوند.

مفهوم اتوماسیون اداری چیست؟

اتوماسیون اداری سیستمی اطلاعاتی بر اساس کامپیوتر تعریف شده که وظیفه آن ذخیره کردن اطلاعات، مدیریت و تبادل داده، توزیع مستندات، فرم‌های ارتباطات اداری و پیام‌های الکترونیکی است که بین گروه‌های کاری، سازمان‌ها و افراد بوده و در قالب یک مجموعه نرم‌افزاری ارائه می‌گردد.

اتوماسیون اداری در تمام رده‌های سازمانی از مدیران ارشد گرفته تا کارکنان، ارباب‌رجوع و مخاطبان خارجی به‌صورت جدید به کار برده می‌شود.

نرم‌افزارهای اتوماسیون اداری در سازمان‌ها از ضریب نفوذ بالایی برخوردار هستند که این مسئله نشان دهند اهمیت و کارایی بالای این سیستم در مکانیزه کردن بهبود مدیریت و روال دستی فرایندهای مشاغل مختلف است.

از طریق نرم‌افزار اتوماسیون اداری بسیاری از فعالیت‌ها نظیر تولید، ورود و ثبت نامه، فرم‌ها و فکس‌های سازمان، ارجاعات و مدیریت پست الکترونیکی می‌تواند به‌صورت خودکار و یکپارچه انجام شوند.

با امکانات و قابلیت‌های اتوماسیون تحت وب و موبایل بیشتر آشنا شوید

سیستم اتوماسیون اداری تحت وب و موبایل عملکرد سازمان را با ارائه نمودن مفاهیم جدیدی نظیر پیش‌نویس الکترونیک، شیوه‌های الکترونیک پیگیری، مفهوم نامه داخلی بهبود می‌بخشد و باعث ارتقای بهره‌وری می‌شود. از مزایای این نرم‌افزار می‌توان به کاهش هزینه‌ها، حذف کاغذ از چرخه اداری سازمان‌ها، افزایش رضایت‌مندی ذی‌نفعان سیستم اشاره نمود.

برخی از امکانات سیستم اتوماسیون اداری تحت وب و موبایل به‌صورت زیر است:

از طریق این نرم‌افزار امکان تعریف کاربران، دفتر اندیکاتور، دبیرخانه مستقل به‌صورت نامحدود وجود دارد.

با این نرم‌افزار امکان پشتیبانی از دبیرخانه‌های محرمانه و عادی فراهم می‌شود.

امکان تعریف تمپلیت نامه آن هم به تفکیک دپارتمان‌ها و دبیرخانه‌ها به‌وسیله این نرم‌افزار وجود دارد.

توسط نرم‌افزار اتوماسیون اداری تحت وب و موبایل امکان تعریف امضای شخصی و همچنین تعریف تمپلیت با چندین امضا فراهم می‌شود.

و …

سخن آخر

ما در این پست تحت عنوان “دورکاری چیست؟” تلاش کردیم برای شما از این شیوه کار، مزایا و معایب آن بیشتر بگوییم.

ریشه دورکاری به دوران پیش از انقلاب صنعتی برمی‌گردد و رشد و توسعه فناوری اینترنت، تولید و ساخت کامپیوترهای شخصی، دسترسی راحت‌تر افراد به تجهیزات و ابزارهای کامپیوتری، طراحی و توسعه نرم‌افزارهای مختلف باعث گسترش و پیشرفت کسب مشاغل دورکاری و همچنین رقابت افراد برای کسب این جایگاه شغلی شد.

و مطمئناً در سال‌های پیش رو دورکاری آینده شغلی در جهان را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار خواهد داد و بهتر است سازمان‌های مختلف و نیروهای کاری بیشتر خود را با این شیوه نوین کاری وفق دهند.