معرفی کامل اجایل یا Agile
متدولوژی Agile چیست؟ سیستم‌های مدیریت و انجام پروژه دارای روش‌ها و متدهای مختلفی هستند. یکی از متدها و شیوه‌های انجام پروژه‌های مختلف، اجایل یا چابک است. چابک در واقع توانایی ایجاد و پاسخ به تغییرات است. این متد راهی برای مقابله با شرایط مختلف و در نهایت موفقیت در یک محیط نامطمئن و متلاطم است. زمانی که در حین انجام پروژه مدام با تغییرات مختلفی روبرو می‌شوید، این متد می‌تواند برای حل پروژه مناسب باشد.
این تصویر به سادگی می‌تواند مفهوم اجایل را توضیح دهد. به صورت مرحله به مرحله و با تقسیم به بخش‌های کوچک‌تر می‌توانید به سادگی پروژه موردنظر را انجام دهید.
روش چابک یا اجایل چیست؟
همان‌طور که می‌دانید چابک به معنای سریع و فعال است، و چابکی به معنای تفکر و تصمیم‌گیری درست و حرکت هوشمندانه برای رسیدن به اهداف است. سازمان خلاق و چابک نیز به سازمانی گفته می‌شود که در شرایط بحرانی و زمانی که اتفاقات غیرمنتظره رخ می‌دهد، بتواند واکنش درست داشته و با این شرایط سازگار شود. تمام کسب و کارها و سازمان‌هایی که فعالیت این‌گونه دارند، دارای نظم و هماهنگی هستند و می‌تواند در یک فضای رقابتی عملکرد درست داشته باشند.
روش چابک یا اجایل به تکنیک‌هایی گفته می‌شود که برای کسب و کارهایی که دائماً در حال تغییر نیازها هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع مدیریت برای سازمان‌ها و پروژه‌هایی مناسب است که مدام با تغییر نیازها همراه بوده و تعامل زیادی با کاربران و مشتریان دارند.
مشتری تنها کسی است که تمام نیازهای پروژه را می‌داند و بر آنها مسلط است. به همین دلیل استفاده از این روش باعث می‌شود محصول نهایی شما کاملاً مطابق با نیاز و سلیقه مشتری باشد. در این روش پروژه مورد نظر به صورت مرحله به مرحله به مشتری تحویل داده شده و بر اساس نیاز او تکمیل می‌شود.
مدیریت پروژه Agile چیست؟
Agile Project Management یا همان مدیریت پروژه چابک که به اختصار APM نیز نامیده می‌شود، به نوعی رویکرد گفته می‌شود که برای برنامه‌ریزی و مدیریت پروژه از تکرار استفاده می‌کند. در واقع هر پروژه به بخش‌های کوچکی تقسیم می‌شود که تکرار شونده نامیده می‌شوند. هر کدام از این بخش‌ها توسط تیم تحلیل، بررسی شده تا نتایج عالی و کاملی برای پروژه حاصل شود.
زمانی که از این متد استفاده می‌کنید، پروژه به بخش‌هایی تقسیم شده و هر بار بخشی از آن انجام می‌گیرد و خروجی قابل ارائه در اختیار مشتری قرار می‌گیرد.
ارزش های Agile چیست؟
Agile که می‌توان از آن به عنوان مجموعه‌ای از ارزش‌های مهم و اصول خاص یاد کرد، به طوری که هر مجموعه و سازمانی که از این اصول پیروی کند، چابک نامیده می‌شود؛ خود دارای چهار ارزش اساسی و مهم است. این ارزش‌ها در ادامه معرفی شده‌اند:
- در این روش تمام افراد و ارتباطات میان آنها از ابزارها و فرایندهای موجود در سازمان مهم‌تر هستند.
- نرم‌افزاری که کار می‌کند و در حین استفاده از آن هستید، رتبه بالاتری نسبت به مستندات دارد.
- اهمیت مشارکت و فعالیت مشتری در کارهای مختلف از قراردادها بیشتر است.
- اهمیت تغییرات، بیشتر از داشتن یک طرح ثابت است.
اصول کلی اجایل
حال با توجه به موارد گفته شده و برای رسیدن به ۴ ارزش در اجایل، ۱۲ اصل مهم و اساسی معرفی شده که باید از آنها پیروی کنید تا بتوانید تصمیمات مهم‌تری اتخاذ کنید.
- رضایت مشتری: اولین و مهم‌ترین اصل از اصول ۱۲ گانه Agile، رضایت مشتری از محصول یا کالای دریافتی است. سفارش مشتری باید در زمان گفته شده و دقیقاً مشابه با نیاز او طراحی و در اختیار وی قرار گیرد.
- استقبال از تغییر: پروژه باید به صورتی پیش برود که هر لحظه مشتری تغییرات جدیدی را درخواست کرد، تیم پروژه، استقبال کرده و آنها را در پروژه اعمال کنند. گاهی اوقات مشتری در اواخر کار نیز درخواست تغییراتی را ارائه می‌دهد که از آنها نیز باید استقبال شود.
- تحویل پروژه در بخش‌های کوچک: یکی از اصول مهم در متد اجایل این است که پروژه در بخش‌های کوچک در بازه‌های زمانی مختلف به مشتری تحویل داده شود.
- تمامی ذینفعان باید در طول انجام پروژه با یکدیگر ارتباط و تعامل داشته باشند.
- ایجاد انگیزه در افراد: برای ایجاد پروژه از افراد باانگیزه کمک بگیرید. به افراد خود مسئولیت پذیری را آموزش دهید تا بتوانند با اعتماد به نفس کامل، پروژه را به درستی پیش ببرند.
- به‌صورت رو در رو با افراد تیم صحبت کنید و تمام اطلاعات لازم را به آنها منتقل کنید.
- در روش چابک میزان پیشرفت پروژه را بر اساس تحویل محصول به مشتری اندازه‌گیری می‌کنند.
- تمام فرایندهایی که با کمک این متد انجام می‌شوند، باید به صورتی باشند که تمام بخش‌های پروژه دارای سرعت پیشرفت ثابتی در طول چرخه حیات آن باشند.
- در طول انجام پروژه باید نظارت و توجه کامل وجود داشته باشد.
- از انجام کارهای کم اهمیت دوری کرده و سعی کنید روند کار را به سادگی پیش ببرید.
- زمانی که برای انجام پروژه‌ای از متد Agile استفاده می‌شود، تمام اعضای تیم به‌صورت خودجوش فعالیت‌های خود را انجام می‌دهند و نیازی به تذکر مداوم نیست.
- یکی از اصول حیاتی پروژه‌های چابک این است که تیم پروژه در فاصله‌های زمانی مختلف روش‌های انجام پروژه را بررسی کرده و در صورتی که روشی، مؤثرتر به نظر برسد مسیر انجام پروژه را به این روش تغییر دهند.
تفاوت Agile و Scrum در چیست؟
اسکرام در واقع یکی از فرایندهایی است که در اجایل انجام می‌شود. هر زمان که از اسکرام استفاده کنید، در واقع در حال استفاده از متد چابک هستید. البته عکس قضیه همیشه صادق نیست و ممکن است شما در حال استفاده از چابک باشید اما از اسکرام استفاده نکنید. اسکرام را می‌توان محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین چارچوب اجایل دانست.
اسکرام از جعبه‌های زمانی مختلفی تشکیل شده که به آنها اسپرینت می‌گویند. در این بازه‌های زمانی بخش‌های مختلف پروژه تکمیل و به مشتری تحویل می‌شوند. این جعبه‌های زمانی به‌صورت بازه‌های ۲ تا ۴ هفته‌ای هستند. در روش اسکرام تأکید بر تجربه‌گرایی است. یعنی از دانش و مهارتی که حاصل تجربه و تصمیم‌گیری است، استفاده می‌کند.
یکی از باورهای موجود در این روش این است که به جای اینکه پروژه به طور کامل تکمیل شود و در نهایت متوجه شکست شوید، در ابتدا با انجام بخش‌های کوچک، شکست زودهنگام را در صورت وجود، تجربه کرده و هزینه کمتری را متحمل شوید.
اجایل برای چه پروژه‌هایی مناسب است؟
حال به نظر شما روش Agile برای انجام چه پروژه‌هایی مناسب است؟ در ادامه مهم‌ترین پروژه‌هایی که می‌توان به کمک این متد انجام داد معرفی شده‌اند:
فرض کنید سازمان شما پروژه‌ای را دریافت کرده که هیچ تجربه‌ای در زمینه انجام پروژه‌های مشابه آن ندارد. در این صورت حتی متخصص‌ترین افراد نیز ممکن است با مشکلات و خطاهایی روبرو شوند که کاملاً غیر قابل پیش‌بینی بوده‌اند. استفاده از این متد برای حل چنین پروژه‌هایی به دلیل ارتباط قوی میان تیم پروژه و مشتری باعث حل و فصل این‌گونه مشکلات می‌شود.
حالت دیگر این است که پروژه‌ای را در اختیار گرفته‌اید که نیازمند تغییر و تحول است. در این مسیر به صورت مرتب باید با مشتری در ارتباط بوده تا بتوانید بر اساس نیازهای او تغییرات موردنظر را در پروژه اعمال کنید. به این صورت می‌توانید از متد Agile استفاده کرده و به بهترین شکل پروژه را انجام دهید.
این متدولوژی برای پروزه های نرم افزاری کاربرد دارد. اجایل برای تولید نرم افزار اتوماسیون اداری تحت وب یا نرم افزار بایگانی اسناد بسیار مناسب می باشد. یا همچنین تولید نرم افزار و اپلیکیشن های موبایل.
اگر قصد انجام پروژه‌هایی با کیفیت بسیار بالا را دارید و برای انجام آنها زمان کمی در اختیار دارید، می‌توانید از این متد استفاده کنید. به این صورت با ارتباط با مشتری می‌توانید از نیازهای او باخبر شده و هرچه سریع‌تر در مسیر درست انجام پروژه قرار بگیرید.
مزایای روش اجایل چیست؟
Agile می‌تواند برای تمام مشتریان، افراد حاضر در تیم پروژه و همچنین رهبران پروژه مزایای زیادی به همراه داشته باشد. در ادامه تعدادی از مهم‌ترین این مزیت‌ها معرفی شده‌اند:
- روش چابک باعث انعطاف‌پذیری بیشتر در انجام پروژه می‌شود.
- راه حل‌های ساده‌تر و کاربردی‌تر به کار می‌رود.
- به دلیل تلاش‌ها و پیگیری‌های مستمر، موفقیت بیشتری حاصل می‌شود.
- مشکلات و نواقص موجود در پروژه به سرعت تشخیص داده می‌شوند.
- با استفاده از این متد می‌توان چارچوبی بسیار کامل و کارآمد ارائه داد.
- شرایط برای کنترل پروژه بهبود می‌یابد.
- نیازهای مشتری شناسایی شده و تلاش برای برطرف شدن آنها بیشتر می‌شود.
مهارت‌های کلیدی برای استفاده از روش اجایل چیست؟
اگر شما نیز قصد دارید برای انجام پروژه‌های مورد نظر خود از روش Agile استفاده کنید، باید ابتدا مهارت‌های کلیدی و اصول مهم را یاد بگیرید. این مهارت‌ها شامل موارد زیر هستند:
- اولین مورد این است که شما بتوانید بر انجام فعالیت‌های اساسی تمرکز کنید و تمام فعالیت‌های غیرضروری را از برنامه خود خارج کنید. به این صورت پروژه با کیفیت بالاتری انجام می‌شود.
- استفاده از این روش نیازمند تمرکز بالا است. به همین دلیل باید بتوانید آرامش خود را حفظ کرده و هرگونه استرس و فشار را از خود دور کنید.
- شما باید بتوانید موارد و فعالیت‌های موردنظر را دسته بندی و اولویت بندی کنید. این کار نیازمند آموزش‌های سازمانی است.
- از آنجایی که در انجام پروژه به این روش ممکن است هر لحظه با نیازهای جدیدی روبرو شده و تغییرات مختلفی موردنیاز باشد، باید بتوانید به سرعت با شرایط جدید هماهنگ شوید و تصمیمات درست و اصولی بگیرید.
- سازگاری بالایی داشته باشید و در شرایط مختلف تغییرات جدید را بپذیرید.
- در نهایت باید بتوانید مهارت و توانایی بسیار بالایی برای تیم پروژه داشته باشید تا نتیجه مثبت حاصل شود.
محدودیت‌های روش Agileکدامند؟
تا به اینجا به طور مفصل در مورد روش Agile ، مزایا و نحوه استفاده از آن صحبت کردیم. نکته مهم دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که این روش نیز برای انجام تمام پروژه‌ها مناسب نیست. روش مذکور می‌تواند برای برآورده کردن نیازهای مشتری بسیار مناسب باشد، اما نمی‌توان آن را برای هر نوع پروژه‌ای به کار برد.
در ادامه تعدادی از محدودیت‌های این روش معرفی شده‌اند:
در مواردی که مشتری نیازها و انتظارات خود را به‌صورت دقیق و شفاف بیان نکند، استفاده از متد چابک برای انجام پروژه مناسب نیست.
اگر مدیر یا اعضای تیم افراد بی تجربه‌ای باشند، استفاده از این متد توصیه نمی‌شود. حتی زمانی که به دلیل فشار یا استرس، افراد تیم نتوانند به درستی و با تمرکز بالا کار کنند نیز این متد مناسب نخواهد بود.
بسیاری از سازمان‌ها که فعالیت‌ها و پروژه‌های خود را به‌صورت سنتی انجام می‌دهند، نمی‌توانند از متد چابک استفاده کنند. این افراد سال‌های طولانی از روش‌های قدیمی و ثابت برای انجام فعالیت‌ها استفاده کرده و تغییر شرایط برای آنها بسیار سخت است.
اگر مشتری دارای سازمانی با فرآیندهای بسیار سخت و پیچیده باشد، برای انجام پروژه‌های او نمی‌توان از متد چابک استفاده کرد. زیرا این افراد به فرآیندهای سازمانی خود بسیار پایبند بوده و نمی‌توانند به این متد عمل کنند.