پایگاه داده چیست؟ | انواع پایگاه داده و کاربرد آن در نرم افزار اتوماسیون اداری

پایگاه داده چیست؟ سیستم مدیریت پایگاه داده یا DBMS چیست؟ چه کاربردی دارد؟ و چه مزایای و معایبی دارد؟ احتمالاً سؤالاتی هستند که شما را برای خواندن این مقاله ترغیب کرده است. Database Management System یا به اختصار DBMS مجموعه‌ای از اطلاعات سازمان یافته است که در آن داده‌ها بر اساس ترتیب و قواعد مشخصی کنار یکدیگر نگهداری می‌شوند. این سیستم ابزارها و مکانیزم‌های مختلفی را به منظور مدیریت اطلاعات در اختیار کاربران قرار می‌دهد. برای آشنایی بیشتر با این سیستم و انواع مختلف آن با شرکت نرم افزاری یگانه همراه باشید.

تعریف پایگاه داده چیست؟

پایگاه داده یا بانک اطلاعاتی یا پایگاه اطلاعاتی یا بانک داده مجموعه‌ای سازمان یافته از داده‌های ساختار یافته است که به راحتی قابل دسترسی، مدیریت و به‌روزرسانی است. به عبارت ساده، می‌توان گفت یک بانک داده مکانی است که داده‌ها در آن ذخیره می‌شوند. بهترین تشبیه برای تعریف پایگاه داده، کتابخانه است. این کتابخانه شامل مجموعه عظیمی از کتاب‌های ژانرهای مختلف است. در اینجا کتابخانه بانک اطلاعاتی است و کتاب‌ها داده‌ها هستند.

به زبان ساده، ثبت نام مدرسه خود را در نظر بگیرید. تمامی مشخصات دانش‌آموزان در یک فایل واحد وارد می‌شود. جزئیات مربوط به دانش‌آموزان را در این فایل‌ها می‌توان به راحتی دریافت کرد. به محل ذخیره اطلاعات دانش‌آموزان پایگاه داده گفته می‌شود که در آن می‌توانید به اطلاعات هر دانش‌آموزی دسترسی داشته باشید.

پایگاه‌های داده رایانه‌ای معمولاً مجموعه‌ای از سوابق داده یا فایل‌هایی را که حاوی اطلاعاتی مانند: معاملات فروش، داده‌های مشتری، اطلاعات مالی و محصول هستند، ذخیره و بایگانی می‌کنند. اصولاً بانکهای داده برای ذخیره، نگهداری و دسترسی به هر نوع داده‌ای استفاده می‌شود. این داده‌ها می‌تواند اطلاعات افراد، مکان‌ها یا هر چیز دیگری باشد. این اطلاعات در یک مکان جمع‌آوری می‌شود و جهت مشاهده، تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار می‌گیرند. پایگاه‌های اطلاعاتی را در واقع می‌توان به عنوان مجموعه‌ای سازمان یافته از اطلاعات در نظر گرفت.

تاریخچه تکامل پایگاه داده

سیستم‌ مدیریت پایگاه داده بر اساس مفاهیم خاص مدیریت داده‌ها تنظیم می‌شوند. زیرا عمل مدیریت یک بانک داده تکامل می‌یابد. اولین پایگاه‌های داده تنها تکه‌های منفرد از داده‌های فرمت‌بندی شده خاص را مدیریت می‌کردند. سیستم‌های پیشرفته‌تر امروزی می‌توانند انواع مختلفی از داده‌های کمتر قالب‌بندی‌شده را مدیریت کنند و آن‌ها را به روش‌های دقیق‌تری به هم پیوند دهند. با گذشت زمان، مدل‌های سیستم‌های مدیریت پایگاه اطلاعاتی به طور قابل توجهی تغییر کرده‌اند. این بخش مهمی از درک نحوه عملکرد گزینه های مختلف DBMS است. اولین انواع سیستم‌های مدیریت پایگاه داده عمدتاً از مدل‌های سلسله مراتبی و شبکه تشکیل شده است.

پایگاه‌های داده از زمان پیدایش در اوایل دهه ۱۹۶۰ به طور چشمگیری تکامل یافته‌اند. در حقیقت پایگاه‌های داده برای اولین بار در این دهه ایجاد شدند. این بانک های اطلاعاتی اولیه مدل‌های شبکه‌ای بودند که هر رکورد به بسیاری از رکوردهای اولیه و ثانویه مرتبط است. پایگاه داده های سلسله مراتبی نیز از جمله مدل های اولیه بودند. آن‌ها دارای طرح‌واره‌های درختی با دایرکتوری ریشه‌ای از رکوردها هستند که به چندین زیرشاخه مرتبط هستند. برخی از پایگاه‌های داده ناوبری مانند پایگاه داده سلسله مراتبی و پایگاه داده شبکه، سیستم‌های اصلی بودند که برای ذخیره و دستکاری داده‌ها استفاده می‌شدند.

اگرچه این سیستم‌های اولیه در واقع انعطاف‌ناپذیر بودند. در اوایل دهه ۱۹۸۰ پایگاه‌های داده رابطه‌ای بسیار محبوب شدند، که بعداً در دهه ۱۹۸۰ پایگاه‌های داده شی‌گرا به ‌دنبال آن رایج شدند. اخیراً پایگاه‌های داده NoSQL به عنوان پاسخی به رشد اینترنت و نیاز به سرعت و پردازش سریع‌تر داده‌های بدون ساختار ظاهر شدند. امروزه ما پایگاه‌های اطلاعاتی ابری و پایگاه‌های اطلاعاتی خودران داریم که در حال ایجاد زمینه جدیدی در مورد نحوه جمع‌آوری، ذخیره، مدیریت و استفاده از داده‌ها هستند.

EF Codd در IBM پایگاه داده رابطه‌ای را ایجاد کرد. به دلیل طرح منطقی یا نحوه سازماندهی آن به استانداردی برای سیستم‌های مدیریت دیتابیس تبدیل شد. استفاده از یک طرح‌واره منطقی، پایگاه داده رابطه‌ای را از ذخیره‌سازی فیزیکی جدا می‌کند. پایگاه داده رابطه‌ای، همراه با رشد اینترنت که از اواسط دهه ۱۹۹۰ شروع شد، منجر به گسترش پایگاه‌های داده شد. بسیاری از برنامه‌های کاربردی تجاری و مصرف‌کننده به پایگاه‌های داده متکی هستند.

در کل نقاط عطف تکامل پایگاه‌های داده به طور خلاصه شامل موارد زیر است:

• طراحی اولین سیستم DBMS توسط چارلز باخمن در سال ۱۹۶۰
• معرفی سیستم مدیریت اطلاعات IBM (IMS) توسط codd در سال ۱۹۷۰
• ابداع و معرفی Entity-relationship توسط پیتر چن به عنوان مدل ER در سال ۱۹۷۶
• در سال ۱۹۸۰ مدل رابزه‌ای با یک مؤلفه پایگاه داده به صورت گسترده پذیرفته شد.
• توسعه DBMS شی‌گرا در سال ۱۹۸۵
• ادغام DBMS رابطه‌ای و شی‌گرا در سال ۱۹۹۰
• DBMS شخصی توسط مایکروسافت دسترسی MS و جایگزینی دیگر محصولات DBMS شخصی در سال ۱۹۹۱
• اولین برنامه های کاربردی پایگاه اطلاعاتی اینترنتی در سال ۱۹۹۵
• اعمال XML برای پردازش بانک اطلاعاتی در سال ۱۹۹۷ که اغلب فروشندگان آن را در محصولات DBMS خود ادغام کردند.

انواع پایگاه داده

انواع مختلفی از پایگاه داده وجود دارد که ممکن است بر اساس نوع محتوا طبقه‌بندی شوند که شامل: کتابشناختی، متن کامل، عددی و تصاویر است. در محاسبات پایگاه‌های داده اغلب بر اساس رویکرد سازمانی که استفاده می‌کنند، طبقه‌بندی می‌شوند.
برخی از پایگاه‌های اصلی سازمانی شامل موارد زیر است:

پایگاه داده رابطه‌ای (Relational Database):

این نوع پایگاه داده رویکرد جدولی داده‌ها را تعریف می‌کند تا بتوان آن‌ها را سازماندهی کرد و به طرق مختلف به آن‌ها دسترسی داشت. پایگاه داده‌های رابطه‌ای از جداول تشکیل شده‌اند که داده‌ها در دسته‌های از پیش تعریف شده در آن جداول قرار می‌گیرند. هر جدول دارای ستون‌هایی با حداقل یک دسته داده و ردیف‌هایی است که نمونه داده‌ای خاص برای دسته‌هایی که در ستون‌ها تعریف شده‌اند، دارند. اطلاعات در یک پایگاه داده رابطه‌ای در مورد یک مشتری خاص در ردیف‌ها، ستون‌ها و جداول سازماندهی می‌شود که برای آسان‌تر کردن جستجو با استفاده از پرس و جوهای SQL یا NoSQL ایندکس شده‌اند.

پایگاه داده‌های رابطه‌ای از SQL در رابط کاربری و برنامه کاربردی خود استفاده می‌کنند. یک دسته داده جدید را می‌توان به راحتی به یک پایگاه داده رابطه‌ای بدون نیاز به تغییر برنامه‌های موجود اضافه کرد. یک سیستم مدیریت پایگاه داده رابطه‌ای (RDBMS) برای ذخیره، مدیریت، پرس و جو و بازیابی داده‌ها در یک پایگاه داده رابطه‌ای استفاده می‌شود. به طور معمول، RDBMS به کاربران امکان کنترل دسترسی خواندن یا نوشتن، تعیین تولید گزارش و تجزیه و تحلیل را می‌دهد. برخی از پایگاه‌های داده برای تضمین سازگاری داده‌ها و کامل بودن تراکنش‌ها، اتمی، سازگاری، جداسازی و دوام یا ACID را ارائه می‌دهند.

پایگاه داده توزیع شده(Distributed database):

این پایگاه داده سوابق یا فایل‌ها را در چندین مکان فیزیکی ذخیره می‌کند. پردازش داده‌ها نیز در بخش‌های مختلف شبکه پخش و تکرار می‌شود. پایگاه‌های داده توزیع ‌شده می‌توانند همگن باشند، که در آن همه مکان‌های فیزیکی دارای سخت‌افزار زیربنایی یکسان هستند و سیستم‌عامل‌ها و برنامه‌های پایگاه داده مشابهی را اجرا می‌کنند. همچنین می‌توانند ناهمگن باشند. در این موارد، سخت افزار، سیستم عامل و برنامه‌های پایگاه داده می‌توانند در مکان‌های مختلف متفاوت باشند.

ابر این پایگاه داده‌ها در یک ابر عمومی، خصوصی یا ترکیبی برای یک محیط مجازی ساخته شده‌اند . هزینه کاربران بر اساس میزان فضای ذخیره‌سازی و پهنای باند استفاده می‌شود. همچنین مقیاس‌پذیری در صورت تقاضا و در دسترس بودن بالا را دریافت می‌کنند. این پایگاه‌های داده می‌توانند با برنامه‌هایی که به ‌عنوان نرم‌افزار در یک سرویس مستقر شده‌اند، کار کنند.

پایگاه داده NoSQL

پایگاه‌های داده NoSQL هنگام برخورد با مجموعه‌های بزرگ داده‌های توزیع شده خوب هستند. آن‌ها می‌توانند مسائل مربوط به عملکرد کلان داده را بهتر از پایگاه داده‌های رابطه‌ای حل کنند. این نوع پایگاه داده‌ها همچنین به خوبی مجموعه داده‌های بدون ساختار و داده‌های بزرگ را روی سرورهای مجازی در فضای ابری تجزیه و تحلیل می‌کنند. این پایگاه‌ها را می‌توان پایگاه‌های داده غیر رابطه‌ای نیز نامید.

پایگاه داده شی‌گرا (object-oriented database):

این پایگاه داده‌ها، داده‌های ایجاد شده با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی شی‌گرا را نگه می‌دارند. آن‌ها بر سازماندهی اشیا به جای اعمال و داده‌ها به جای منطق تمرکز می‌کنند. به عنوان مثال، یک رکورد داده تصویری به جای یک مقدار الفبایی، یک شی داده است.

پایگاه داده نمودار:

این پایگاه داده‌ها در حقیقت نوعی پایگاه داده NoSQL هستند. آن‌ها با استفاده از مفاهیم نظریه گراف، روابط را ذخیره، نقشه و پرس و جو می‌کنند. پایگاه داده‌های گراف از گره‌ها و لبه‌ها تشکیل شده‌اند. این پایگاه‌های داده اغلب برای تجزیه و تحلیل اتصالات مورد استفاده قرار می‌گیرند. پایگاه داده‌های نموداری بیشتر برای تجزیه و تحلیل داده‌های مربوط به مشتریان در تعامل با یک تجارت در صفحات وب و رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌شود.

گراف دیتابیس (graph database):

پایگاه داده‌های گراف از SPARQL، یک زبان برنامه‌نویسی و پروتکل اعلامی، برای تجزیه و تحلیل استفاده می‌کنند. SPARQL می‌تواند همانند SQL تمام تحلیل‌ها را انجام دهد. همچنین می‌تواند برای تجزیه و تحلیل معنایی یا بررسی روابط استفاده شود. بنابراین می‌تواند برای انجام تجزیه و تحلیل بر روی مجموعه داده‌هایی که داده‌های ساختار یافته و بدون ساختار دارند، مفید باشد. SPARQL به کاربران امکان تجزیه و تحلیل اطلاعات ذخیره شده در یک پایگاه داده رابطه‌ای و همچنین روابط دوستانه، رتبه صفحه و کوتاه‌ترین مسیر را می‌دهد.

اجزای تشکیل دهنده دیتابیس چیست؟

در حالی که انواع مختلف پایگاه‌های داده از نظر طرح‌واره، ساختار داده و انواع داده‌های مناسب با آن‌ها متفاوت است، اما همه آن‌ها از پنج جزء اصلی تشکیل شده‌اند.

۱٫ سخت افزار

سخت‌افزار دستگاهی فیزیکی است که نرم‌افزار پایگاه داده روی آن اجرا می‌شود. سخت افزار پایگاه داده شامل کامپیوتر، سرور و هارد دیسک می‌شود. به عبارت دیگر شامل مجموعه‌ای از دستگاه‌های الکترونیکی فیزیکی مانند دستگاه‌های I/O، دستگاه‌های ذخیره‌سازی و بسیاری موارد دیگر است. همچنین یک رابط بین رایانه‌ها و سیستم‌های دنیای واقعی فراهم می‌کند.

۲٫ نرم‌افزار

نرم افزار یا اپلیکیشن بانک داده به کاربران امکان کنترل بانک را می‌دهد. نرم‌افزار سیستم مدیریت دیتابیس (DBMS) برای مدیریت و کنترل داده استفاده می‌شود. به بیان دیگر مجموعه برنامه‌هایی است که برای کنترل و مدیریت کل پایگاه داده استفاده می‌شود. همچنین شامل خود نرم افزار DBMS است.

۳٫ داده‌ها

داده اطلاعات خامی است که در پایگاه داده ذخیره می‌شود. مدیران پایگاه داده، داده‌ها را سازماندهی می‌کنند تا معنی‌دارتر شوند. سیستم مدیریت دیتابیس، داده‌ها را جمع‌آوری، ذخیره، پردازش و قابل دسترسی می‌کند. پایگاه داده هم داده‌های واقعی یا عملیاتی و هم ابرداده‌ها را در خود نگه می‌دارد.

۴٫ زبان دسترسی به پایگاه داده‌ها

زبان دسترسی به داده‌ها، زبان برنامه‌نویسی است که پایگاه داده را کنترل می‌کند. زبان برنامه‌نویسی و DBMS باید با هم کار کنند. یکی از رایج‌ترین زبان‌های پایگاه داده SQL است. به عبارت دیگر برای دسترسی به داده‌ها از بانک داده استفاده می‌شود. برای وارد کردن داده‌های جدید، به‌روزرسانی یا بازیابی به داده‌هایی از پایگاه‌های اطلاعاتی نیاز دارد. شما می‌توانید مجموعه‌ای از دستورات مناسب را در زبان دسترسی به پایگاه اطلاعات بنویسید، آن‌ها را به DBMS ارسال کنید، که سپس داده‌ها را پردازش کرده و تولید می‌کند. در نهایت مجموعه‌ای از نتایج را در فرمی قابل خواندن توسط کاربر نمایش می‌دهد.

۵٫ رویه‌ها یا روش‌ها

رویه‌ها قوانین نحوه عملکرد پایگاه داده و نحوه مدیریت داده‌ها را تعیین می‌کنند. در حقیقت قوانین و دستورالعمل‌هایی در مورد نحوه استفاده از پایگاه داده به منظور طراحی و اجرای DBMS است تا کاربرانی را که آن را اداره و مدیریت می‌کنند، راهنمایی کند.

سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) چیست؟

سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) نرم‌افزاری برای ذخیره و بازیابی اطلاعات کاربران با در نظر گرفتن اقدامات امنیتی مناسب است. این سیستم متشکل از گروهی برنامه‌هایی است که پایگاه داده را دستکاری می‌کنند. درخواست داده از یک برنامه کاربردی را می‌پذیرد و به سیستم عامل دستور می‌دهد که داده های خاص را ارائه دهد. در سیستم‌های بزرگ، یک DBMS به کاربران و سایر نرم‌افزارهای شخص ثالث برای ذخیره و بازیابی داده‌ها کمک می‌کند. DBMS به کاربران اجازه می‌دهد تا پایگاه داده‌های خود را بر اساس نیاز خود ایجاد کنند. اصطلاح “DBMS” شامل کاربر پایگاه داده و سایر برنامه‌های کاربردی می‌شود که یک رابط بین داده‌ها و برنامه نرم‌افزاری را فراهم می‌کند.

یک پایگاه داده معمولاً به یک برنامه نرم‌افزاری جامع پایگاه داده نیاز دارد که به عنوان سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) شناخته می‌شود. یک DBMS اساساً به عنوان یک رابط بین پایگاه داده و کاربران نهایی یا برنامه‌های آن عمل می‌کند و به کاربران اجازه می‌دهد تا نحوه سازماندهی و بهینه‌سازی اطلاعات را بازیابی، به‌روزرسانی و مدیریت کنند. یک DBMS همچنین نظارت و کنترل پایگاه‌های داده را تسهیل می‌کند و انواع عملیات اداری مانند: نظارت بر عملکرد، تنظیم، و پشتیبان‌گیری و بازیابی را امکان‌پذیر می‌سازد.

به عبارت دیگر سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) یک بسته نرم‌افزاری است که برای تعریف، دستکاری، بازیابی و مدیریت داده‌ها در پایگاه داده طراحی شده است. یک DBMS به طور کلی خود داده، قالب داده، نام فیلدها، ساختار رکورد و ساختار فایل را دستکاری می‌کند. همچنین قوانینی را برای اعتبارسنجی و دستکاری این داده‌ها تعریف می‌کند.

کاربردهای DBMS چیست؟

کسب و کارها از داده‌های ذخیره شده در پایگاه‌های داده برای اتخاذ تصمیمات تجاری آگاهانه استفاده می‌کنند. برخی از روش‌هایی که سازمان‌ها از پایگاه‌های داده استفاده می‌کنند عبارتند از:

بهبود فرآیندهای کسب و کار، شرکت‌ها داده‌های مربوط به فرآیندهای تجاری مانند: فروش، پردازش سفارش و خدمات مشتری را جمع‌آوری می‌کنند. سپس این داده‌ها را به منظور بهبود فرآیندها، گسترش کسب و کار و افزایش درآمد تجزیه و تحلیل می‌کنند.

ردیابی مشتریان پایگاه‌های داده، اغلب اطلاعات مربوط به افراد مانند: مشتریان یا کاربران را ذخیره می‌کنند. به عنوان مثال، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی از پایگاه‌های داده برای ذخیره اطلاعات کاربران مانند نام، آدرس ایمیل و رفتار کاربر استفاده می‌کنند. یا نرم افزار های اداری و سازمانی از جمله نرم افزار مدیریت مستندات یا نرم افزار اتوماسیون اداری از پایگاه داده برای ذخیره اطلاعات استفاده می کنند. داده‌ها برای توصیه محتوا به کاربران و بهبود تجربه کاربر استفاده می‌شود.

ایمن کردن اطلاعات سلامت شخصی، ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی از دیتابیس برای ذخیره ایمن داده‌های سلامت شخصی جهت اطلاع‌رسانی و بهبود مراقبت از بیمار استفاده می‌کنند.

ذخیره اطلاعات شخصی، همچنین می‌توان از پایگاه‌های داده برای ذخیره اطلاعات شخصی استفاده کرد. برای مثال، فضای ذخیره‌سازی ابری شخصی برای کاربران فردی برای ذخیره رسانه‌ها، مانند عکس‌ها در یک ابر مدیریت‌ شده در دسترس است.

انواع سیستم مدیریت دیتابیس

چهار نوع اصلی سیستم مدیریت پایگاه داده شامل: پایگاه داده سلسله مراتبی، پایگاه داده شبکه، پایگاه داده رابطه‌ای و پایگاه داده شی‌گرا است.

DBMS سلسله مراتبی

در یک دیتابیس سلسله مراتبی، داده‌های مدل در یک ساختار درخت مانند سازماندهی می‌شوند. داده‌ها به صورت سلسله مراتبی (از بالا به پایین یا پایین به بالا) ذخیره می‌شوند. داده‌ها با استفاده از رابطه والد-فرزند نمایش داده می‌شوند. در DBMS سلسله مراتبی، والدین ممکن است فرزندان زیادی داشته باشند، اما فرزندان فقط یک والدین داشته باشند.

مدل شبکه

مدل پایگاه داده شبکه به هر کودک این امکان را می‌دهد که چندین والدین داشته باشد. این به شما کمک می‌کند تا نیاز به مدل‌سازی روابط پیچیده‌تر مانند رابطه سفارشات/ قطعات چند به چند را برطرف کنید. در این مدل، موجودیت‌ها در یک نمودار سازماندهی می‌شوند که از طریق چندین مسیر قابل دسترسی است.

مدل رابطه‌ای

DBMS رابطه‌ای پرکاربردترین مدل DBMS است. زیرا یکی از ساده‌ترین‌ها محسوب می‌شود. این مدل بر اساس نرمال‌سازی داده‌ها در ردیف‌ها و ستون‌های جداول است. مدل رابطه‌ای در ساختارهای ثابت ذخیره شده و با استفاده از SQL دستکاری شده است.

مدل شی‌گرا

در مدل شی‌گرا داده‌ها در قالب اشیا ذخیره می‌شوند. ساختاری که به آن کلاس‌هایی گفته می‌شود که داده‌ها را در آن نمایش می‌دهند. این یکی از اجزای DBMS است که پایگاه داده را به عنوان مجموعه‌ای از اشیاء تعریف و هم مقادیر اعضای داده و هم عملیات را ذخیره می‌کند.

مزایای سیستم مدیریت دیتابیس (DBMS)

DBMS تکنیک‌های مختلفی را برای ذخیره و بازیابی داده‌ها ارائه می‌دهد. سیستم مدیریت دیتابیس می‌تواند به عنوان یک کنترل‌کننده کارآمد برای متعادل کردن نیازهای چندین برنامه با استفاده از داده‌های یکسان عمل کند. از توابع قدرتمند مختلف جهت ذخیره و بازیابی داده‌ها به طور مؤثر استفاده می‌کند. از یکپارچگی و امنیت داده بالایی برخوردار است. برای مدیریت داده‌ها از رویه‌های یکنواخت استفاده می‌شود. برنامه‌نویسان برنامه هرگز در معرض جزئیات نمایش داده‌ها و ذخیره‌سازی قرار نگرفتند. DBMS مستلزم محدودیت‌های یکپارچگی برای دریافت سطح بالایی از حفاظت در برابر دسترسی ممنوع به داده‌ها است. یک سیستم مدیریت دیتابیس دسترسی همزمان به داده‌ها را به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌کند که تنها یک کاربر می‌تواند در آن واحد به داده‌های مشابه دسترسی داشته باشد.

DBMS می‌تواند افزونگی داده‌ها را کنترل کند. زیرا تمام داده‌ها را در یک فایل پایگاه داده ذخیره می‌کند و داده‌های ثبت شده در پایگاه داده قرار می‌گیرد. کاربران مجاز یک سازمان می‌توانند داده‌ها را بین چندین کاربر به اشتراک بگذارند. به دلیل ماهیت متمرکز سیستم پایگاه داده به راحتی قابل نگهداری است. زمان توسعه و نیاز به تعمیر و نگهداری را نیز کاهش می‌دهد. زیرسیستم‌های پشتیبان‌گیری و بازیابی را فراهم می‌کند که پشتیبان‌گیری خودکار داده‌ها را از خرابی‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ایجاد می‌کند. در صورت نیاز اطلاعات را بازیابی می‌کند. انواع مختلفی از رابط‌های کاربری مانند رابط‌های کاربر گرافیکی، رابط‌های برنامه کاربردی را ارائه می‌دهد.

معایب سیستم مدیریت دیتابیس (DBMS)

سیستم مدیریت دیتابیس نیز همانند دیگر سیستم‌ها علاوه بر مزایا دارای معایبی نیز است. به عنوان مثال هزینه بسیار بالای سخت‌افزار و نرم‌افزار این سیستم است که برای اجرای نرم‌افزار DBMS به سرعت بالای پردازشگر داده و حجم حافظه زیاد نیاز دارد. فضای زیادی از دیسک‌ها و حافظه زیادی را برای اجرای کارآمد آن‌ها اشغال می‌کند. سیستم مدیریت دیتابیس پیچیدگی و الزامات بیشتری ایجاد می‌کند. به همین دلیل کاربران برای استفاده از آن حتماً باید آموزش ببینند. خرابی به شدت بر بانک داده تأثیر می‌گذارد. زیرا در بیشتر سازمان‌ها، تمام داده‌ها در یک بانک داده ذخیره می‌شوند و اگر پایگاه داده به دلیل خرابی برق یا خرابی بانک داده آسیب ببیند، ممکن است داده‌ها برای همیشه از بین بروند. گاهی اوقات نیز استفاده از یک برنامه در یک زمان توسط بسیاری از کاربران منجر به از دست رفتن برخی از داده‌ها می‌شود. برای محاسبات پیچیده نیز مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

اگرچه سیستم DBMS مفید است اما هنوز برای برخی موارد خاص توصیه نمی‌شود. مثلاً زمانی که بودجه یا تخصص لازم برای اجرای DBMS را ندارید، توصیه نمی‌شود. در چنین مواردی، فایل‌های Excel/CSV/Flat می‌توانند به خوبی کار را انجام دهند.

معرفی شناخته شده‌ترین سیستم مدیریت دیتابیس

از جمله کاربردهای مهم DBMS انجام عملیات چهارگانه ساختن، به‌روزرسانی، خواندن و حذف اطلاعات است. به مجموعه این عملیات‌ها اختصاراً (Create,_read,_update_and_delete)CRUD گفته می‌شود. برای مدیریت اطلاعات دیتابیس نیز از سیستم‌های مدیریتی مختلفی استفاده می‌شود که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. با این حال شناخته شده‌ترین و پرکاربردترین سیستم‌های مدیریت دیتابیس شامل:

MySQL، PostgreSQL، SQLite، SQL Server، IBM Db2، Microsoft SQL Server، Oracle Database، MariaDB، Microsoft Access و LibreOffice Base است. SQL زبان درخواست به پایگاه‌های داده یا همان زبان مشترک در بین سیستم‌های مدیریت دیتابیس است.

نتیجه‌گیری

همان‌طور که در این مقاله خواندید سیستم مدیریت دیتابیس داده یک راه ارتباطی بین پایگاه داده،کاربر و نرم‌افزارهای کاربردی از جمله نرم افزار اتوماسیون اداری تحت وب است که مهم برنامه‌نویسان و توسعه دهنده‌گان می‌توانند از آن استفاده کنند. اما برای کار با این سیستم‌ها به علت پیچیدگی، باید حتماً نحوه کار با آن را بیاموزید تا بتوانید راحت‌تر اطلاعات و داده‌های نرم‌افزاری خود را مدیریت کنید.

منابع:

https://searchdatamanagement.techtarget.com/definition/database

https://www.edureka.co/blog/what-is-a-database/

https://www.techopedia.com/definition/24361/database-management-systems-dbms

https://www.guru99.com/what-is-dbms.html

https://www.javatpoint.com/dbms-tutorial

https://startnowplus.ir/what-is-a-database-management-system/